(1) سوادآموزی نخستین گام در توسعه فردی و اجتماعی

یکی از دشواری های اساسی در کشورهای در حال توسعه، مسئله بی سوادی است. در کشورهای توسعه یافته میزان بی سوادی در میان افراد بالاتر از 13 سال بین 3 تا 4 درصد است؛ در حالی که این رقم در مورد کشورهای در حال توسعه از مرز 50 درصد نیز بالاتر می رود. در برخی از کشورها از 80 درصد هم فراتر رفته است. ضعف آموزش و پرورش در درجه اول، ناشی از عدم کفایت تعداد معلمین مدارس و کمبود وسایل و امکانات آموزشی است.

روشن است که مشکلات در کشورهایی که در آنها جمعیت ها به زبان ها و لهجه های متفاوت گفت وگو می کنند، شدیدتر است. پایین بودن میزان تعلیم عمومی، نتایج اسفباری در زمینه های مختلف فنی، اداری، اجتماعی، اقتصادی به بار آورده است؛ به طوری که در این زمینه ها به میزان ناچیزی متخصص در این کشورها وجود دارد. در کشورهای جهان سوم آموزش به طور ناهماهنگی در میان مردم انتشار یافته است. عوامل جنسیت، شهرنشینی و وضع اقتصادی در سوادآموزی دخالت دارد. به علاوه، مهم تر از همه مسئله فرار مغزها را باید از زمره مسائل کشورهای جهان سوم دانست.

یکی دیگر از دشواری های ممالک جهان سوم در اشاعه دانش، افت تحصیل است، بدین معنی که تعداد زیادی از کودکان و نوجوانان مدت زیادی از سال را در شهرها و روستاها به کار اشتغال دارند و نمی توانند عملاً از امکانات آموزشی بهره مند شوند؛ زیرا اکثر خانواده ها به درآمد فرزندان محتاج اند. نتیجه اینکه مطالب و مواردی که در این مدارس تدریس و یا آموخته می شود، با نیازهای توسعه این کشورها بی ارتباط است.

در دنیای امروز بی سوادی مترادف با اتلاف منابع و نیروی انسانی است. به موازات پیشرفت علوم و فن آوری، تربیت و به کارگیری درست نیروها در کامیابی برنامه های توسعه اقتصادی و اجتماعی مفید و لازم است. آموزش و به کارگیری، از میان بردن جهل، باعث کارآفرینی و انگیزه حضور و مشارکت در عرصه های سیاسی و اجتماعی می گردد و مدیریت آموزشی با همکاری سازمان های مختلف باعث ایجاد سازمان های محلی می شود. ابتدا سوادآموزی و مبارزه با بی سوادی توسط دستگاه هایی چون آموزش و پرورش، جهادسازندگی، جامعه روحانیت، جهاد دانشگاهی و نهضت سوادآموزی به صورت شورایی اداره می شد که هم اکنون زیر نظر سازمان آموزش و پرورش و به صورت یک واحد جدا به کار خود ادامه می دهد.

 

منبع: پایگاه اطلاع رسانی حوزه