بالاخره ریشه‌کنی بیسوادی، ریشه‌اش را پیدا کرد

اعلام خبر اعمال محدودیت های اجتماعی و اقتصادی برای بیسوادان و همچنین برخورداری سوادآموزان و نوسوادان از مشوق های مالی، در دو روز گذشته بازتاب گسترده ای داشته است. مردمی کردن فرآیند سوادآموزی و ارائه الگوی موفقی از مدیریت پدیده بیسوادی در بستر جامعه از نقاط قوت این طرح به شمار می رود.

هدایت ظرفیت های اجتماعی برای اصلاحات مدنی و مدیریت منابع گسترده برای مدیریت ناهنجاری های اجتماع، تنها با پیمانکاری مردم امکان پذیر است. به عبارتی در رفع موانع توسعه اجتماعی و فرهنگی کارفرما و پیمانکار همزمان مردم هستند. در این بین نکته مهم، زبان و ادبیات طرح مسئله برای مردم است. این زبان، از متغیرهای زیادی پیروی می کند که موقعیت زمانی، مکانی، فضای فرهنگی و اقتصادی و سیاسی و همچنین دامنه دربرگیری طرح اجتماعی را شامل می شود، ریشه کنی بیسوادی که گزارش ها نشان می دهد مدیریت دولتی و از بالا به پایین، نمره در خوری در آن نمی گیرد، یکی از این پدیده هاست که در صورت سپرده شدن به مردم، می تواند سرنوشت بهتری پیدا کرده و عقب ماندگی از برنامه های توسعه ای کشور را جبران کند. سازمان نهضت سواد آموزی ، بعد از گذشت بیش از 35 سال فعالیت، هم شیوه مدیریت و هم زبان طرح مسئله برای مردم را یافته است. به همین دلیل است که مردمی کردن ریشه کنی بیسوادی، به محض رسانه ای شدن مورد استقبال قرار گرفت. مضاف بر اینکه طرح مذکور حمایت قانونی دولت را نیز دارد.

    نمایش الگوی  همکاری دولت و مردم

در اخبار روزهای اخیر آمده است که طی مصوبه کمیسیون اجتماعی دولت مقرر شده افرادی که از سال 94 و 95 به بعد باسواد شوند از مشوق های مالی برخوردار و بالعکس بیسوادان با محدودیت های استفاده از خدمات اجتماعی مواجه شوند.

دست به کار شدن کمیسیون اجتماعی دولت، بعد از اعلام وجود 9 میلیون و 719 هزار بیسواد بالای شش سال در کشور، از سوی سازمان نهضت سوادآموزی یعنی این کمیسیون هشدارهای عددی و آماری را در این حوزه جدی گرفته است.

اگرچه نهضت سوادآموزی توانسته رقم بیسوادی را در گروه سنی بین 10 تا 50 سال مهار کند و از 3 میلیون و 456 هزار نفر به یک میلیون و 800 هزار بیسواد در این گروه برساند، با این وجود تیر خلاص به غول بیسوادی که علاوه بر پایین نگه داشتن نرخ تولید سرانه ملی، هزینه های مادی و معنوی را متوجه کشور می کند، دخالت مستقیم مردم در این رابطه است. علی باقرزاده ، معاون وزیر آموزش و پرورش و رئیس سازمان نهضت سوادآموزی درباره جزئیات مصوبه دولت به رسانه ها گفت: دولت مصوبه ای در شرف ابلاغ دارد که در کمیسیون اجتماعی تصویب شده و براساس آن مقرر شده افرادی که از سال 94 و 95 به بعد باسواد شوند از مشوق های مالی برخوردار شوند. وی افزود: بالعکس اگر بیسوادان از این فرصت استفاده نکنند، محدودیت هایی برای آنها در نظر گرفته خواهد شد که مهم ترین آن عدم صدور و تمدید گواهینامه و پروانه کسب و سایر مجوزهایی است که دولت داده است. همچنین استمرار حمایت های مالی افراد تحت پوشش کمیته امداد منوط به باسواد شدن آنها خواهد بود.  رئیس سازمان نهضت سوادآموزی با بیان اینکه کمک اقتصادی هم می توانیم به فرد بیسواد انجام دهیم، گفت: هم اکنون در کشور برای با سواد کردن یک نفر میانگین 550 هزار تومان هزینه می کنیم که اگر یک فرد خانواده بیسواد باشد و دیگر اعضا به او آموزش خواندن، نوشتن، حساب کردن و روخوانی قرآن را حتی در حد کلمه کلمه خواندن بدهند، همین هزینه را به آن خانواده می دهیم.  گروهی از صاحبنظران بر این باورند که این طرح می تواند در صورت موفقیت به عنوان نمونه مطلوبی از همکاری برد – برد دولت و مردم به سایر زمینه های اجتماعی و اقتصادی نیز تعمیم داده شود.

    تأثیر تشویق و تنبیه اجتماعی

علاوه بر این با وجودی که تشویق افراد به سوادآموزی مسن تر از مطرح شدن مشوق های اخیر است، با این حال تجربه نشان می دهد نتیجه مطلوب را در این حوزه حاصل نکرده است. بنابراین گروهی از صاحبنظران در کمک مصوبه دولت به ریشه کنی بیسوادی ابراز تردید می کنند اما باقرزاده معتقد است: بیسواد به دلیل بیسواد بودن یک فرد آسیب دیده و آسیب پذیر است و از طرفی گواهینامه رانندگی اش را زودتر می گیرد، تسهیلاتش را زودتر می گیرد و زودتر تحت پوشش های مختلف قرار می گیرد؛ همه از وجه آسیب رسانی بیسواد غفلت کرده اند که این به خاطر بیسواد بودن منشأ بروز رفتارهایی می شود که به فرهنگ، اقتصاد و سرمایه های ملی در آینده، به دیگران در اجتماع و بهداشت خسارت می زند و این خسارت خیلی به چشم بقیه نمی آید.  اما آنچه باعث می شود تشویق و تنبیه اجتماعی بیسوادان به شکلی که در مصوبه دولت آمده، همچنان به عنوان برگزیده ترین گزینه اجرایی تا کنون مورد توجه قرار بگیرد، وجود پشتوانه قانونی و فراتر رفتن مسئله از سطح وظایف یک سازمان و وزارتخانه و اجرای همزمان طرح های مکمل است.

    مکمل آموزشی - مهارتی

یکی از طرح های مکمل و کمکی در ریشه کنی بیسوادی را نهضت سوادآموزی با همکاری سازمان فنی وحرفه ای کشور و به موجب تفاهمنامه ای که هفته گذشته بین این دو سازمان به امضا رسید، انجام می دهد.  بر اساس این تفاهمنامه استفاده از ظرفیت های سازمان نهضت سوادآموزی و آموزش فنی و حرفه ای کشور در راستای اجرای برنامه های آموزشی – مهارتی مورد نیاز بیسوادان گروه سنی 10 تا 49 سال مورد توجه قرار می گیرد.

این تفاهمنامه آموزشی – مهارتی تهیه بانک اطلاعات سوادآموزان مهارت آموخته و تدوین استاندارد های آموزشی های مهارتی دوره های تکمیلی بین سطوح تحصیلی دوره سوادآموزی، تهیه بانک اطلاعاتی سواد آموزان فاقد مهارت، اجرای دوره های سوادآموزی در بین گروه های هدف و برگزاری آزمون های پایانی و صدور گواهینامه مربوط به سوادآموزی و شناسایی مشاغل و نیازهای آموزشی گروه هدف را به دنبال دارد.  به استناد این گزارش می توان گفت که سازمان نهضت سوادآموزی در اعمال مدیریت بر پدیده اجتماعی بیسوادی در بستر اجتماعی به بلوغ رسیده است.

منبع: جوان آنلاین